Araç Teknolojisi Dersi 1. Dönem 2. Yazılı Çalışma Soruları

yazar
  1. İçten yanmalı motorun tanımı nedir?
    • İçten yanmalı motorlar, ısı enerjisini mekanik enerjiye çeviren makinelerdir.
  2. Silindir bloğunun tanımı nedir?
    • Silindirleri, krank milini, motorun ana parçalarını üzerinde taşıyan; motorun gövdesini oluşturan parçadır.
  3. Silindir kapağının görevi nedir? Hangi parçaları üzerinde bulundurur?
    • Silindirlerin üzerini kapatarak yanma odalarının büyük kısmını oluşturur.
    • Kam mili ve supap mekanizması, manifoldlar gibi motor parçaları silindir kapağı üzerine montajlıdır.
  4. Silindir kapak contasının görevi nedir?
    • Silindir kapak contası, silindir kapağı ile silindir bloğu arasında bulunur ve sızdırmazlık sağlar.
  5. Krank milinin tanımı nedir?
    • Dairesel hareketi doğrusal harekete çevirerek biyel vasıtasıyla pistona hareket verir ve biyel vasıtasıyla pistondan almış olduğu doğrusal hareketi dairesel harekete çevirir ve çevrimin oluşmasını sağlar.
  6. Pistonun tanımı nedir?
    • Piston; silindir içerisinde ÜÖN ile AÖN arasında hareket eder, zamanların oluşmasındaki temel parçalardan biridir.
  7. Piston üzerinde yer alan segman çeşitleri nelerdir? Kısaca görevleri nedir?
    • İki çeşit segman vardır. Bunlar, kompresyon segmanları ve yağ segmanlarıdır.
    • Kompresyon segmanları yanma odası ile karter arasında sızdırmazlık sağlar.
    • Yağ segmanları silindir iç yüzeyinin yağlanmasını sağlar ve yüzeydeki yağı kartere sıyırır.
  8. Aşağıdaki şekilde yer alan motor parçası işaretli olanların isimleri nedir?
piston krank mekanizması

A.Biyel burcu

B. Piston

C. Piston pimi

D. Biyel pim segmanı

E. Biyel kol yatağı

F. Biyel   

G. Krank mili

H. Biyel kepi

K. Ana yatak kepi

  1. Biyel kolunun (Piston kolu) görevi nedir?
    • Krank mili ile piston arasındaki bağlantıyı sağlar.
  2. Gezinti ayının görevi nedir?
    • Krank milinin eksenel kaymasını engeller.
  3. Kam milinin görevi nedir?
    • Supapların açılmasını, açık kalmasını sağlar ve açılma miktarını ayarlar.
  4. Emme ve egzoz supaplarının görevi nedir?
    • Silindir içerisine taze dolgunun alınmasını emme supabı sağlar.
    • Yanmış gazların silindir dışına atılmasını egzoz supabı sağlar.
  5. Araçlarda yakıt olarak LPG kullanmanın avantajları nelerdir?
    • Benzine göre daha ekonomiktir.
    • Yanma verimi yüksektir.
    • Yanma odası içerisinde kurum bırakmaz.
    • Egzoz emisyon değerleri benzine göre daha iyidir.
    • Yüksek sıkıştırma oranında yanmaya uygundur, vuruntuya sebep olmaz.
    • Motor yağı daha az kirlenir.
  6. Yakıt olarak LPG kullanmanın dezavantajları nelerdir?
    • Yanma anındaki sıcaklık daha yüksektir. Bu sebeple NOx salınımının artmasını tetikler.
    • Yüksek sıcaklıktan bazı motorlarda supap saplarının uzamasına, bagaların aşınmasına sebep olur.
    • Dönüşüm yapılan aracın ağırlığını arttırır.
    • Depo bagajda veya stepne alanında ekstra yer kaplar.
  7. CNG yakıtı oluşturan gazlar ve oranları nedir?
    • %80-90 metan gazı, %5-10 etan gazı, %5 civarı bütan ve propan gazlarından oluşur.
  8. Araçlarda yakıt olarak CNG kullanmanın avantajları nelerdir?
    • Diğer yakıtlara göre daha ekonomiktir.
    • İçeriğinde kükürt veya organik bileşikleri olmadığından diğer fosil yakıtlara (benzin, motorin gibi) göre en temiz yakıttır.
    • Motora direkt gaz olarak girdiğinden soğuk havalarda dahi kolayca yanar.
    • Doğal gazın tutuşma sıcaklığı 650⁰C benzininki ise 350⁰C’dir.
    • Oktan sayısının yüksek olduğundan motor yanma verimi daha yüksektir.
    • NOx salınımı dizel yakıtlarına göre %70, benzin ve LPG’ye göre %30 daha iyidir.
    • CO salınımında diğer yakıtlara göre %90 daha iyidir
  9. Yakıt olarak CNG kullanmanın dezavantajları nelerdir?
    • CNG dönüşümü yapılan araçlarda menzil ve güç kayıplarına neden olur.
    • Depoları çok yer kaplar. Bu sebeple küçük araçlarda çok tercih edilmez.
    • Dolum istasyonları azdır. Kurulum maliyetleri yüksektir.
  10. Yakıt olarak hidrojenin özellikleri nedir?
    • Hidrojen; havadan 14 kat, doğal gazdan yaklaşık 10 kat daha hafiftir. Isıl verimi yüksek bir yakıttır. Buna karşılık depolama problemi vardır. Hidrojen üretimi doğal gazdan buhar reformasyonu yöntemiyle ve sudan elektroliz yöntemiyle üretilir.
  11. Hidrojen, yakıt olarak içten yanmalı motorda kullanımı nasıldır?
    • Yakıt olarak fosil yakıtlara göre daha verimlidir. Egzoz emisyonu olarak CO, CO2, HC gibi salınımlar gerçekleşmez. Fakat yüksek sıcaklıklardan dolayı NOx salınımı yüksektir. Hidrojenin içten yanmalı motorlarda kullanımı çok yaygın değildir. Fosil yakıtlardan vazgeçilip hidrojen yakıtına bir yönelim olursa LPG kitleri gibi mevcut araçlar için kitler geliştirilip yaygınlaştırılma ihtimali yüksektir.
  12. Hidrojen, yakıt pili olarak araçlarda kullanımı nasıldır?
    • Bu araçlar aslında elektrik motoru ile tahrik edilirler. Araç üzerinde depo edilen hidrojen ile yakıt hücrelerinde elektrik üretilir. Üretilen bu elektrik ile elektrik motorları çalıştırılır.
  13. İçten yanmalı motorlar ile kıyaslandığında elektrik motorlarının araçlarda kullanım avantajları nelerdir?
    • İçten yanmalı motorlarla kıyaslandıklarında elektrikli motorların yüksek verimlilikleri, çevreyi daha az kirletmeleri, düşük maliyetli menzilleri ve motor tahrik sistemleri çok az parçadan oluşması gibi avantajları dikkat çeker.
  14. Hibrit sistem nedir? Çeşitleri nelerdir?
    • Sistem bir içten yanmalı motor ve bir elektrik motorundan oluşur.
    • Hibritin; seri hibrit, paralel hibrit, plug-in hibrit gibi çeşitleri vardır.
  15. Rotary (Wankel) motorda kısaca dört zaman nasıl oluşur?
    • Rotary motorda bir odacık içerisinde bir rotorun dönerek hava giriş çıkış portlarının kanallarını açıp kapamasıyla ve oda içerisine aldığı taze dolguyu sıkıştırıp akmasıyla dört zaman (emme, sıkıştırma, ateşleme ve egzoz) oluşturulur. Bu dört zaman, rotorun her üç yüzeyinde ve rotorun bir turunda gerçekleşir yani tek turda sırayla gerçekleşir.
  16. Ölü nokta nedir?
    • Pistonun silindir içerisinde dönüş yaparken anlık olarak durakladığı yerlere ölü nokta denir.
  17. Üst ölü nokta (Ü.Ö.N.) nedir?
    • Pistonun dönüş yaparken çıktığı en üst noktadır.
  18. Alt ölü nokta (A.Ö.N.) nedir?
    • Pistonun dönüş yaparken indiği en alt noktadır.
  19. Kurs boyu nedir?
    • Üst ölü nokta (Ü.Ö.N.) ile alt ölü nokta (A.Ö.N.) arasındaki mesafedir.
  20. Kurs hacmi nedir?
    • Pistonun ÜÖN ile AÖN arasında taramış olduğu hacimdir. Silindirin taban alanı ile kurs boyunun çarpımına eşittir.
  21. Yanma odası hacmi nedir?
    • Piston ÜÖN’de iken üzerinde kalan hacimdir.
  22. Aşağıdaki şekilde yer alan piston silindir ve supaplardan oluşan mekanizmada işaretli olanların isimleri nedir?

KURS BOYU

KURS HACMİ

YANMA ODASI

  1. Silindir hacmi nedir?
    • Yanma odası hacmi ile kurs hacminin toplamıdır. Piston AÖN’de iken üzerinde kalan hacimdir.
  2. Motor hacmi (motor toplam hacmi) nedir?
    • Silindir hacmi ile silindir sayısının çarpımına eşittir.
  3. Sıkıştırma oranı nedir? Formülü nedir?
    • Silindir hacminin yanma odası hacmine oranıdır. Sıkıştırma Oranı Ꜫ= (V1 + V2) / V1
  4. Hacimsel verim nedir? Neye etki eder?
    • Silindir içerisine alınan taze dolgunun hacminin silindir hacmine oranıdır. Hacimsel verim motor gücüne, momentine ve yakıt sarfiyatına etki eder.
  5. Basınç nedir?
    • Birim yüzeye etki eden kuvvete denir.
  6. Atmosfer basıncı nedir? 1 atm kaç kg/cm²dir?
    • Atmosferi oluşturan gazlar, ağırlıkları ile yer yüzeyi üzerine bir kuvvet uygular. Bu kuvvete atmosfer basıncı denir.
      • 1 atmosfer = 1 kg/cm²
  7. Vakum nedir?
    • Herhangi bir ortamda havanın basıncının dış ortamdaki havanın yani atmosfer basıncının altında olması durumudur. Başka bir tanımla ortamdaki havanın azalması veya yokluğudur.
  8. Hava fazlalık katsayısı nedir?
    • Hava fazlalık katsayısı; silindirlere giren gerçek hava miktarının, silindirlere girmesi gereken ideal hava miktarına oranıdır.
  9. Hava fazlalık katsayısı sembolü nedir? Bu oran az ya da çok olursa karışım durumu nasıl olur?
    • ‘‘λ’’ sembolü ile gösterilir. İdeal oran λ = 1 olmalıdır. λ> 1 olursa fakir karışım, λ < 1 olursa zengin karışım olur.
  10. Sente nedir?
    • Piston ÜÖN’de iken emme ve egzoz supaplarının kapalı olduğu andır. İş zamanının başlangıç anıdır. Motor üzerindeki ayarlamalar senteye göre yapılır. Motorun 1. silindirinin sente pozisyonu, motorun sente pozisyonudur.
  11. Supap bindirmesi nedir?
    • Piston ÜÖN’de iken emme ve egzoz supaplarının açık olduğu andır. Egzoz zamanı sonu emme zamanının başlangıç anıdır.
  12. İçten yanmalı motorlarda zaman nedir?
    • Teorik olarak pistonun ÜÖN ile AÖN arasında yapmış olduğu 180°lik hareketine zaman denir.
  13. İki zamanlı motorlarda piston ÜÖN’den AÖN’ye inerken çalışma kısaca nasıldır?
    • İki zamanlı motorlarda piston ÜÖN’den AÖN’ye inerken iş zamanının sonu egzoz zamanının başlangıcında transfer portu üzerinden karterdeki benzin-hava karışımı yanma odasına alınır. Yanma odasına giren taze karışım yanmış gazlarında bir miktarını egzoz portundan atılmasını sağlar.
  14. İki zamanlı motorlarda piston AÖN’dan ÜÖN’ye çıkarken çalışma kısaca nasıldır?
    • Piston AÖN’den ÜÖN’ye çıkarken egzoz portunu ve transfer portunu kapatır, sıkıştırma zamanı başlar. Sıkıştırma zamanı gerçekleşirken emme portu açılır ve kartere benzin-hava karışımı alınmaya başlanır. Sıkıştırma zamanı sonunda buji ile ateşleme yapılır ve iş zamanı başlar.
  15. İçten yanmalı motorlarda çevrim nedir? İki ve dört zamanlı motorda kaç derecedir?
    • Motorda bir iş gerçekleşmesi için sırasıyla emme, sıkıştırma, iş ve egzoz zamanları gerçekleşir. Buna bir çevrim denir.
    • Bir çevrim, 2 zamanlı motorlarda krank milinin bir devrinde yani 360°de gerçekleşir.
    • 4 zamanlı motorlarda ise krank milinin iki devrinde yani 720°de gerçekleşir.
  16. İçten yanmalı motorlarda çevrim çeşitleri nedir?
    • Otto çevrimi, dizel çevrimi, atkinson çevrimi ve stirling çevrimidir.
  17. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik emme zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston ÜÖN’de iken emme supabı açılır. Piston ÜÖN’den AÖN’ye inerken vakum oluşur ve silindir içerisine yakıt hava karışımı alınır. Teorik olarak basıncın değişmediği kabul edilir. Piston AÖN’ye geldiğinde emme supabı kapanır. Emme zamanı tamamlanır.
  18. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik sıkıştırma zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Emme ve egzoz supapları kapalıdır; piston AÖN’den ÜÖN’ye giderken silindir içindeki yakıt hava karışımını sıkıştırır, karışımın basınç ve sıcaklığı artar. Piston ÜÖN’ye geldiğinde sıkıştırma zamanı tamamlanır.
  19. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik iş (ateşleme) zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Emme ve egzoz supapları kapalıdır ve piston ÜÖN’dedir. Buji ile yakıt hava karışımı ateşlenir, hacim sabittir. Yanma odasındaki basınç ve sıcaklık daha da artar. Piston AÖN’ye ittirilir. İş zamanı piston AÖN’ye geldiğinde tamamlanır.
  20. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik egzoz zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston AÖN’ye geldiğinde egzoz supabı açılır; yanmış gazlar egzoz kanalından silindir dışına kendiliğinden çıkmaya başlar ve basınç aniden düşer, hacim değişmez. Piston ÜÖN’ye geldiğinde egzoz zamanı ve bir teorik otto çevrimi tamamlanmış olur.
  21. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik emme zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston ÜÖN’dedir ve emme supabı açılır. Piston ÜÖN’den AÖN’ye iner, silindir içerisine sadece hava alınır. Piston AÖN’ye geldiğinde emme supabı kapatılır, basınç değişmez.
  22. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik sıkıştırma zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Emme ve egzoz supapları kapalıdır; piston AÖN’den ÜÖN’ye giderken silindir içindeki havayı sıkıştırır, havanın basıncı ve sıcaklığı artar. Piston ÜÖN’ye geldiğinde sıkıştırma zamanı tamamlanır.
  23. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik iş (ateşleme) zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Sıcaklığı yüksek olan havanın içerisine basınçlı yakıt püskürtülür ve yakıt yanmaya başlar.
    • Yanma odasında sıcaklık sabit basınçta en yüksek noktaya çıkar ve piston AÖN’ye ittirilir. Piston AÖN’ye geldiğinde iş zamanı tamamlanır.
  24. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda teorik egzoz zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston AÖN’de iken egzoz supabı açılır; yanmış gazlar silindir dışına kendiliğinden çıkmaya başlar ve basınç aniden düşer, hacim değişmez. Piston ÜÖN’ye geldiğinde egzoz zamanı ve dizel çevrimi tamamlanır.
  25. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik emme zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston ÜÖN’ye gelmeden 5°-10° önce emme supabı açılır. Piston ÜÖN’den AÖN’ye doğru giderken silindir içinde vakum oluşur. Basınç atmosfer basıncından düşüktür. Silindir içine yakıt hava karışımı alınır. Piston AÖN’yi yaklaşık 50° geçtikten sonra emme supabı kapanır.
  26. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik sıkıştırma zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Emme supabı kapandıktan sonra piston AÖN’den ÜÖN’ye doğru çıkarken yakıt hava karışımını sıkıştırır, karışımın basıncı ve sıcaklığı artar.
  27. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik iş (ateşleme) zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston ÜÖN’ye gelmeden 5°-15° önce karışım buji ile ateşlenir. Alev hızlı şekilde yanma odasına yayılır, basınç ve sıcaklık aniden artar. Basınç piston ÜÖN’yi yaklaşık 5° geçtikten sonra en yüksek değerine ulaşır ve piston AÖN’ye doğru itilir.
  28. Otto çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik egzoz zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston AÖN’ye gelmeden 45° önce egzoz supabı açılır. Yanmış gazlar zaten basınçlı olduklarından kendiliğinden dışarıya çıkmaya başlarlar. Piston, AÖN’den ÜÖN’ye doğru giderken yanmış gazları dışarıya atmaya devam eder. Piston ÜÖN’yi 5°-15° geçtikten sonra kapanır.
  29. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik emme zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston ÜÖN’ye gelmeden emme supabı açılır. Piston ÜÖN’den AÖN’ye giderken vakum oluşturur. Basınç atmosfer basıcının altına düşer. Silindir içine hava alınmaya başlar.
    • Emme supabı piston AÖN’yi geçtikten sonra kapanır.
  30. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik sıkıştırma zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston, silindir içine alınan havayı sıkıştırır ve havanın basıncı ve sıcaklığı artar.
  31. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik iş (ateşleme) zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Piston ÜÖN’ye gelmeden enjektörden basınçlı sıcak havanın içine basınçlı yakıt püskürtülür.
    • Tutuşma olur; hızlı bir yanma başlar, basınç ve sıcaklık aniden yükselir. Enjektörden yakıt püskürtmenin devam etmesiyle yanma kontrollü olarak devam eder. Oluşan basınç ile piston AÖN’ye itilir.
  32. Dizel çevrimli dört zamanlı motorlarda pratik egzoz zamanının gerçekleşmesi nasıldır?
    • Egzoz supabı piston AÖN’ye gelmeden egzoz supabı açılır. Yanmış basınçlı gazlar dışarıya çıkmaya başlar. Piston AÖN’den ÜÖN’ye çıkarken yanmış gazları dışarıya atmaya devam eder.
  33. Otto ve dizel çevrimlerini maddeler halinde karşılaştırılması nasıldır?
    • Teorik otto çevriminde yanma, sabit hacimde teorik dizel çevriminde ise sabit basınçta gerçekleşir.
    • Dizel motorlarının yakıt sarfiyatı düşüktür.
    • Dizel motorlarında daha yüksek tork üretilir.
    • Otto motorlardan daha fazla güç üretilir.
    • Dizel motorlarda yüksek NOx salınımı vardır. Ayrıca partikül madde çıkışı vardır.
    • Otto motorlarda CO ve HC salımı vardır. NOx salınımı dizele göre düşüktür.
    • Dizel motorların bakım maliyetleri daha yüksektir.
  34. Aşağıdaki şekilde verilen supap zaman ayar diyagramında okla gösterilen yerlerin isimleri nedir?

A-Sıkıştırma zamanı

B-Supap bindirmesi

C-Egzoz zamanı

D-Emme zamanı

E-İş zamanı

  1. Aşağıdaki şekilde verilen supap zaman ayar diyagramına göre emme zamanı toplam açısı nedir?

Emme zamanı A noktası ile D noktası arasında 235° (5+180+50)’lik açı ile tamamlanır.

  1. Krank ve kam mili arasındaki iletim şekilleri nedir?
    • Dişli ile hareket iletimi, triger kayışı ile hareket iletimi ve zincir ile hareket iletimi olmak üzere üç farklı zamanlama mekanizması vardır.
  2. Motor takozu (motor kulağı) nedir?
    • Motor takozları (motor kulağı); motoru aracın karoserine ve traverse bağlamaya yarayan, motor titreşimlerini absorbe ederek (emerek) araç gövdesine iletilmesini engelleyen parçalardır.
  3. Emme manifoldunun görevi nedir?
    • Emme manifoldu; otto çevrimli motorlarda yakıt hava karışımının ya da sadece havanın, dizel motorlarda ise sadece havanın silindirlere gönderilmesini sağlayan kanalların bulunduğu parçadır.
  4. Emme manifoldu hangi malzemelerden üretilir?
    • Emme manifoldları çoğunlukla alüminyum alaşımlarından, magnezyum alaşımlarından ve sert plastikten (polimerden) yapılırlar.
  5. Emme manifoldlarının yapısal özelliği nasıl olmalıdır?
    • Manifoldların iç yüzeyleri çok pürüzlü, kanalları keskin köşeli olmamalıdır. Kanalların silindire mesafeleri eşit uzaklıkta olmalıdır.
  6. Değişken yollu emme manifoldunun özelliği nedir?
    • Bu manifoldlarda iki çeşit kanal bulunur.
    • Bu kanallardan biri kısa diğeri uzundur.
    • Düşük devirlerde torkun arttırılması için uzun kanal kullanılır. 4000 dev/dk üzeri devirlerde kısa kanal kullanılarak yüksek güç çıkışı sağlanır.
  7. Hava fitresinin görevi nedir?
    • Silindirlere alınan havanın filtre edilerek tozlardan arındırılmasını sağlar.
  8. Turbo şarjın görevi nedir?
    • Silindirler içine alınan havanın miktarının arttırılmasını sağlar.
  9. Egzoz manifoldu nedir?
    • Yanmış gazların silindir kapağı üzerinde bulunan egzoz kanallarından tek boruya toplanarak tahliye edildiği parçaya egzoz manifoldu denir.
  10. Katalitik konvertörün görevi nedir?
    • Konvertör dönüştürücü demektir. Zararlı egzoz emisyon gazlarını doğada kullanılabilir gazlara dönüştürme işlemini yapar.
  11. Günümüzde araçlarda kullanılan üç yollu katalitik konvertörler hangi gazların hangi gazlara dönüşümde etkilidir?
    • Etkili olduğu gazlar; CO, NOx ve HC gazlarını CO2, N2, O2 ve H2O gazlarına dönüştürür.
  12. Katalitik konvertörün seramik petek yapısında hangi elementler bulunur?
    • Seramik peteğin yüzeyleri; paladyum, platin ve radyum gibi katalizör elementlerle kaplanır.
  13. Katalitik konvertörün çalışma sıcaklığı nedir?
    • 400 °C- 500 °C’dir.
  14. DPF (dizel partikül filtresinin) görevi nedir?
    • DPF; partikül maddeleri biriktirir, doğaya salınımı engeller.
  15. DPF (dizel partikül filtresi) ünitesinde rejenerasyon nedir?
    • DPF’in tıkanmaması için belli zaman ve koşullarda partikül maddelerin yanması sağlanır. Bu olaya rejenerasyon denir.
  16. Dizel oksidasyon katalizörü nedir?
    • Dizel oksidasyon katalizörü, katalitik konvertörde olduğu gibi HC’leri ve CO’ları CO2, H2O’ya dönüştürür.
  17. Silindir kapağı hangi malzemelerden üretilir?
    • Silindir kapağında malzeme olarak alüminyum alaşımları ve lamel grafitli dökme demir kullanılır.
  18. Silindir kapak contasının görevi nedir?
    • Silindirlerden kompresyon kaçağını engeller, su ceketleri ile yağ kanalı arasında sızdırmazlık sağlar.
  19. Silindir kapağında meydana gelen arıza nedeniyle soğutma sıvısının eksilmesi neden kaynaklanabilir?
    • Bu durum silindir kapak contası veya yanma odası yüzeyinde herhangi bir çatlaktan kaynaklanabilir. Sıkıştırma ve iş zamanlarında basınç yükseldiği için kaçak olan bölgelerden soğutma sistemine basınç olur ve soğutma sıvısının genleşme kabı kapağından atılmasına sebep olur. Emme zamanında bu kaçak bölgelerinden silindir içerisine bir miktar sıvı da çekilebilir. Bu durum da egzozdan beyaz duman çıkmasına sebep olur.
  20. Silindir kapağında meydana gelen arıza nedeniyle motor yağına soğutma sıvısının karışması neden kaynaklanabilir?
    • Bu arıza da silindir kapak contasından veya silindir kapağının oturma yüzeylerinde korozyondan kaynaklı bozulmalardan kaynaklanır. Motor yağının rengi çamurlu bir renk alır.
  21. Silindir kapağında meydana gelen arıza nedeniyle soğutma sıvısının içerisine yağ karışması neden kaynaklanabilir?
    • Silindir kapağına yağlama sisteminden bir yağ kanalı vardır. Silindir kapak contalarında bu yağ kanalının çevresinden su ceketlerine kaçak motor yağı geçişi olur. Çünkü yağlama sistemi kanalları üzerindeki yağ basıncı soğutma sistemindeki basınçtan yüksektir. Genleşme kabı içerisinde soğutma sıvısının rengi koyulaşır ve kapağı açıldığında çamur renginde bir sıvı ile karşılaşılır.
  22. Silindir kapağında meydana gelen arıza nedeniyle kompresyon kaçağı oluşması neden kaynaklanabilir?
    • Bu arıza kendini motor rölanti devrinde bozukluk çekişte düşüklükle kendini gösterir. Sebebi supaplardan, supap bagalarından, silindir kapak contasından, piston üzerindeki segmanlardan ve silindir kapağında yer alan herhangi bir çatlak olabilir.
  23. Yaş gömlek nedir?
    • Silindir bloğu ile monoblok yapıda olmasına rağmen su ceketlerinin üst kısmı açık olduğundan yaş gömlek de denir.
  24. Silindir cidarlarında krepaj (derin çizilmeler) oluşmasının nedeni nedir?
    • Segmanların kırılması, aşırı hararet ve yüzeylerin yağlanmamasından kaynaklanır.
  25. Silindir yüzeylerinde aşınmalar oluşmasının nedeni nedir?
    • Soğutmanın verimli yapılamaması ve yüzeylerin yeterli yağlanamaması bu arızaya sebep olur.
  26. Silindir bloğunun yüzeyinde eğilme oluşmasının nedeni nedir?
    • Motorun hararet yapmasından ve silindir kapağının uygun sökülüp takılmamasından kaynaklanır.
  27. Krank ana yataklarında aşıntı oluşmasının nedeni nedir?
    • Km’ye bağlı normal aşıntıdan başka yağlamanın iyi yapılamaması ve yatak ile muyluların arasına yüzeyi bozucu yabancı madde girmesi bu arızaya sebep olur.
  28. Aşağıdaki şekilde verilen parçaların isimleri nedir?

SUPAP AYAR VİDASI

KÜLBÜTÖR KOLU

KÜLBÜTÖR ÇUBUĞU

KÜLBÜTÖR MİLİ

KÜLBÜTÖR İTİCİSİ

KAM MİLİ

  1. Makaralı tip külbütör kolları niçin geliştirilmiştir?
    • Parmak uçlu külbütör kolları direkt olarak kam milinin üzerindeki kamlarla temas ettiğinden yüksek devirlerde fazla miktarda aşıntıya ve yüksek gürültüye sebep olurlar. Bu sebepten hem yüksek devirlere dayanabilen hem de aşıntısı ve gürültüsü az olan makaralı tip külbütör kolları geliştirilmiştir.
  2. Üstten eksantrikli külbütör kolu olmayan supap sisteminde supap iticileri, metal fincan şeklindedir. Bu fincanların diğer adı nedir?
    • Bu iticilere tapet denir.
  3. Metal fincan şeklindeki supap iticileri hangi malzemeden üretilir?
    • Fincanlar, krom nikelli çelik alaşımlarından yapılır.
  4. Supap boşluğu nedir?
    • Mekanik itici kullanan supap sistemlerinde ısıl genleşmelerinden dolayı külbütör kolu veya iticisi ile supap sapı arasında belirli bir miktarda boşluk bırakılması zorunludur. Bu boşluğa supap boşluğu denir.
  5. Hidrolik supap iticisinin avantajları nelerdir?
    • Supap ayarı gerektirmez.
    • Supaplar daha sessiz çalışır.
    • Motorun rölanti devri daha düzgün hale gelir.
    • Supapların kullanım ömürleri daha uzundur.
  6. Kam millerinin görevleri nelerdir?
    • Supapları istenildiği zamanda açma,
    • Supap yayları yardımı ile supapları kapatma,
    • Supapları istenilen süre kadar açık bırakmadır.
  7. Aşağıdaki şekilde verilen parçaların isimleri nedir?

A-SENSÖR TETİKLEYİCİ

B-KAMLAR

C-MUYLULAR

D-KAM MİLİ DİŞLİSİ

E-SUPAP ZAMANLAMA ÜNİTESİ

  1. OHV (Over Head Valve) kısaltmasının Türkçe anlamı nedir?
    • Kam mili silindir bloğunda ve supaplar silindir kapağında bulunur.
  2. SOHC (Single Over Head Camshaft) kısaltmasının Türkçe anlamı nedir?
    • Kam mili silindir kapağının üstünde ve bir tanedir.
  3. DOHC (Double Over Head Camshaft) kısaltmasının Türkçe anlamı nedir?
    • Kam mili silindir kapağının üstünde ve iki tanedir.
  4. Aşağıdaki şekilde verilen motorun supap sistemi nasıl isimlendirilir?
    • OHV motor
  5. Aşağıdaki şekilde verilen motorun supap sistemi nasıl isimlendirilir?
    • OHC Motor
  6. Aşağıdaki şekilde verilen motorun supap sistemi nasıl isimlendirilir?
    • DOHC Motor
  7. Kam milinin üzerindeki kamların görevi nedir?
    • Supapları açar ve supapların açık kalma sürelerini, açılma mesafelerini belirlerler.
  8. Kam mili eksenel boşluğunun ölçülmesi nasıl yapılır?
    • Komparatörün ayağını ayarlı pense yardımıyla silindir kapağına sabitlenir. Tornavida yardımıyla kam milini ileri ve geri hareket ettirerek kam milinin eksenel boşluğunu ölçülür.
  9. Kam mili yağ boşluğu nasıl ölçülür?
    • Tüm kam mili muylu yüzeylerine bir miktar plastik geyç uygulanır. Bütün kam mili muylu yatak keplerini tork değerinde sıkılır ve sonra kepleri tekrar sökülür. Kam mili muylu yüzeylerindeki ezilmiş plastik geyçlerin en geniş noktasını ölçülerek boşluk hesaplanır.
  10. Kam milinin salgı miktarı nasıl ölçülür?
    • Kam milini görsel V yatakları arasına yerleştirilir. Kam mili orta muylusuna komparatör ayağını temas ettirilir. Kam milini bir tur çevrilir ve komparatördeki salgı miktarı ölçülerek bulunur.
  11. Kam aşıntısı nasıl ölçülür?
    • Kam profili yüksekliği mikrometre ile ölçülür.
  12. Zaman ayar mekanizması çeşitleri nelerdir?
    • Zaman ayar mekanizmaları; dişli tip, kayışlı tip ve zincirli tip olmak üzere üç çeşittir.
  13. Triger kayışının malzemesi nedir?
    • Triger kayışı fiber glass ile güçlendirilmiş kauçuktan üretilmiştir.
  14. Triger kayışlı sistemde niçin kayış gergisi kullanılır?
    • Triger kayışının diş atlamaması için kayışın gergin olması gerekir.
  15. Triger zinciri uzama kontrolü nasıl yapılır?
    • Uzunluk kontrolünde yaylı bir kantar kullanarak zinciri 150N (15 kg) kuvvetle çekiniz ve bir kumpas ile on beş zincir baklasının arasını ölçünüz. Bu ölçümü baklaları değiştirerek zincirin üç farklı noktasından yapınız. Ölçülen değerler katalogdaki maksimum değerden fazlaysa zinciri değiştiriniz.
  16. Zamanlama dişlisi aşıntı kontrolü nasıl yapılır?
    • Zinciri, beraber çalıştığı dişlinin etrafına sarınız sonra bir kumpas ile çapını ölçünüz. Ölçülen çap standart çaptan daha küçükse zincir ve dişliyi değiştiriniz.
  17. İçten yanmalı motorlarda supapların yerleşimlerine göre supap çeşitleri nelerdir?
    • İçten yanmalı motorlar; supapların yerleşimlerine göre L tipi, T tipi, F tipi ve I tipi olarak çeşitlendirilir.
  18. Aşağıda verilen supap görselindeki kısımların isimleri nedir?

Supap tırnağı

Supap yağ keçesi

Supap alt tablası

Supap bagası

Yay üst tablası

Supap yayı

Supap kılavuzu

Supap

  1. Emme supapları hangi malzemelerden üretilir?
    • Emme supapları genellikle nikel (Ni), krom (Cr) ve silisyum (Si) katıklı çeliklerden yapılır.
  2. Egzoz supapları hangi malzemelerden üretilir?
  3. Egzoz supapları daha yüksek ısılara maruz kaldıklarından krom (Cr)-nikel (Ni)-Wolframlı(W), krom (Cr)-mangan (Mn) ve krom (Cr)-kobaltlı (Co) çeliklerden yapılırlar.
  4. Aşağıda verilen supap görselindeki kısımların isimleri nedir?
  5. Supap yuvası (baga) nedir?
    • Supap başlarının silindir kapağında oturduğu silindirik yuvalara baga denir.
  6. Supap kılavuzunun (supap gaydı) görevi nedir?
    • Supap kılavuzu, supapların aşağı ve yukarı hareketine kılavuzluk ederek düz bir şekilde hareket etmelerini sağlar. Böylece supaplar yuvalarına tam olarak oturarak boşluk, titreşim, yalpalama yapamaz ve supaplar ile supap yuvaları arasından kompresyon kaçağı oluşmaz.
  7. Supap yağ keçesinin (supap lastiği) görevi nedir?
    • Motor yağının supap sapı ile supap kılavuzu arasındaki çalışma boşluğundan yanma odasına sızması engellenmelidir. Motor yağlama yağının kılavuzla supap sapı arasından sızmasını önlemek için supap yağ keçesi kullanılır.
    • Supap boşluğu nedir?
    • Kam mili ile supap sapı arasındaki çalışma boşluğuna supap boşluğu denir.
  8. Supap boşluğu fazla olduğunda motorda oluşabilecek arızalar nelerdir?
    • Supap boşluğu fazla olduğunda motorda supap vurma sesi (supap vuruntusu) oluşur. Motorun supap zamanlaması bozulur, motor performansı düşer, yakıt tüketimi artar.
  9. Supap boşluğu az olduğunda motorda oluşabilecek arızalar nelerdir?
    • Supap boşluğu az olduğunda supaplar tam olarak kapanamaz, motor kompresyon kaçırır. Motor performansı azalır, yakıt tüketimi artar.
  10. Değişken supap zamanlama sisteminin görevi nedir?
    • Değişken supap zamanlama sistemi, her motor devrinde (rölanti, orta yük, yüksek devir) motora yeterli havanın alınabilmesi için uygun olan kam açısını vermek, motor performansını yükseltmek, yakıt sarfiyatını ve egzoz emisyonlarını azaltır.
  11. Değişken supap zamanlama sisteminde supap avansı ve supap rötarı ne demektir?
    • Eksantrik mili supaplara daha önce basarsa buna supap avansı, daha sonra basarsa buna supap rötarı denir.
  12. Aktif silindir yönetimi nedir?
    • Aktif silindir yönetim sistemi, bir veya birden fazla supabın çalışmasını durdurarak veya tekrar devreye alarak çalışan bir supap zamanlama sistemidir.

Yorum yapın

© 2024 teknikhoca.com
Gizlilik Politikası Çerez Politikası İletişim