Otomotiv Periyodik Bakım dersi 1. Dönem 1 Yazılı sınavı için aşağıdaki örnek sorular hazırlanmıştır. Sınav senaryosuna göre istenilen konu başlığından sorular seçilebilmesi için soru sayısı fazla tutulmuştur. Cevaplar bir alt başlıkta bulunmaktadır.
Otomotiv Periyodik Bakım Dersi 1. Dönem 1 Yazılı Sınavı çalışma sorularıdır.
1-1 Sorular:
- Araçlar üzerinde yapılan periyodik bakımın tanımı nedir?
- Araçlar üzerinde yapılan periyodik bakımın yapılma nedenleri nelerdir?
- Periyodik bakımın amacı nedir?
- Periyodik bakımın türleri nelerdir?
- Motorlu araçlarda hava filtresi niçin kullanılır?
- Hava filtresinin tıkanması ne gibi arızalara yol açar?
- Yakıt filtresi niçin değiştirilir? Değiştirilmezse ne olur?
- Motorlu araçlarda emme ve egzoz manifoldları üzerinde kullanılan ısı kontrol mekanizmasının amacı nedir?
- Normal yanma gerçekleşen bir benzinli motorda buji rengi nasıldır?
- Ateşleme bujisi üzerinde karbon birikimi olan motorda hangi arızalar olabilir?
- Ateşleme bujisi izolatörü beyaz görünümde elektrotlar yanmış halde beyaz ve eflatun renklerinde ise motorda hangi arızalar olabilir?
- Benzinli motorda ateşleme sistemini oluşturan parçalar nelerdir?
- Pozitif karter havalandırma (PCV) sistemleri niçin kullanılır?
- Motorda V kayışının gerginliği ne kadar olmalıdır?
- Motor soğutma sisteminde bulunan elektro fanın kontrolunda neler yapılır?
- Motor soğutma sıvısı niçin periyodik olarak değiştirilmelidir?
- Soğutma sisteminde su ve antifiriz karışım oranı nasıl kontrol edilir?
- Motor soğutma sisteminin görevi nedir?
- Antifirizin görevi nedir?
- Triger kayışı nerede bulunur? Görevi nedir?
- Triger kayışının kopması ne gibi arızalara yol açabilir?
1-1 Cevaplar:
- Periyodik bakımın tanımı: motorlu araçlar üzerinde belirli aralıklarla kontrol, ayar ve değiştirme işlemlerinin gerçekleştirilmesi gereklidir. Bu işlemlerin tümüne “periyodik bakım” denilmektedir.
- Araçlar üzerinde yapılan periyodik bakımın yapılma nedenleri: Otomobiller, kullanılmaları neticesinde veya uzun süre kullanılmadan bekletilmelerinden dolayı otomobili oluşturan parçalar üzerinde zamanla aşınmalar, bozulmalar, korozyon vb. fiziksel tahribatların meydana geldiği; kimyasal maddelerin özelliklerinin değiştiği, belirli zaman aralıklarında parçaların mukavemetinin azaldığı ve özelliğini yitirdiği görülmektedir. Bu nedenlerle parçaların dayanımları ve çalışma performanslarının düştüğü ve parçalar üzerinde yapılmış olan ayarlamaların bozulduğu tespit edilmektedir.
- Periyodik bakımın amacı: araç performansını olabildiğince en iyi durumda muhafaza etmek, büyük arızalara neden olabilecek küçük problemleri ortadan kaldırmak, aracın kanun ve düzenlemelere uygun olarak çalışmasını ve güvenli olmasını sağlamaktır.
- Periyodik bakımın türleri: a- Kontrol bakımı, b-Ayar bakımı, c-Değiştirme bakımı
- Silindirler içine alınan havanın toz veya kum gibi aşındırıcılardan temizlenmesi amacıyla hava filtreleri kullanılır.
- Motorun içine (silindirlere) giren hava akışında zorlanmaya neden olur. Böyle bir durumda motor çekişten düşer, yakıt sarfiyatı artar ve motorun performansı düşer.
- Yakıtı süzme görevini yürüten yakıt filtresi, yakıtı süzerken üzerinde biriken yabancı maddelerden dolayı tıkandığında veya süzme görevini tam yapamaz duruma geldiğinde filtre performansında düşme olur. Bu durum yakıt sistemine yeterli miktarda yakıtın ulaşmasına engel olur. Sonuçta motorda düzensiz çalışma meydana gelir ve motorun performansı düşer.
- Birçok motorda, motor soğukken egzoz gazları emme manifoldu etrafında dolaştırılarak hava-yakıt karışımını ısıtan bir ısı kontrol mekanizmasına sahiptir. Bu sayede karışımın buharlaşması ve dağıtımının iyileşmesi sağlanmış olur.
- Bujinin uç izolatörü beyaz veya açık gri renktedir.
- Yakıt karışımı aşırı zengin olduğundan veya ateşleme zamanı rötarlı olduğundan olabilir.
- Motor aşırı fakir karışımla çalışıyor veya ateşleme rötarlı durumda olabilir.
- Benzinli motorda ateşleme sistemini oluşturan parçalar: akü, kontak anahtarı, bobin, distribütör, buji kabloları ve bujilerdir.
- Pozitif karter havalandırma (PCV) sistemleri: Motor çalışırken yanma odasındaki yanmış hidrokarbonlar ve gazlar, segman ağız aralıklarından ve segmanlar ile silindir cidarları arasından kartere kaçar. Ayrıca karter içindeki motor yağının bir kısmı buharlaşarak motor parçaları üzerinden aşındırıcı etkiye neden olur. Karter içindeki yağ buharının ve yanma odasında gelen gazların karterden uzaklaştırılması gerekir. Bu nedenle motor havalandırma sistemleri geliştirilmiştir.
- V kayışının en uzun olduğu bölgede baş parmak ile bastırıldığında 1-2 santim kadar esnemelidir.
- Elektro fanın kontrolunda yapılanlar: fan motorunun elektriki bağlantılarının kontrolü, fan müşirinin kontrolü, soğutma suyu fanının kırıklık ve çatlaklık kontrolü yapılmalıdır.
- Motor soğutma sıvısın periyodik olarak değiştirilmesinin nedenleri: Motor soğutma suyu ve içine katılan çözeltilerin ısıyı taşıyabilme kapasitesi ısıl ve kimyasal değişimlere bağlı olarak azalır. Başka bir deyişle motorun çalışması sırasında oluşan ısı değişikleri ve kimyasal tepkimeler nedeniyle soğutma sıvısının kimyasal yapısı görevini yapamayacak şekilde bozulur. Bu nedenle soğutma sıvısı periyodik olarak değiştirilmelidir.
- Soğutma sisteminde su ve antifiriz karışım oranı antifiriz bomesi ile kontrol edilir.
- Motor soğutma sisteminin görevi; motor parçalarının aşırı ısınmasını önlemek, motorun çalışma sıcaklığına en kısa sürede gelmesini ve motordan en yüksek verimi alabilmek için motor sıcaklığının belirli bir değerde kalmasını sağlamaktır.
- Antifirizin görevi: Soğutma sisteminde kullanılan suyun motor parçaları üzerinde korozyona neden olmasını engellemek, soğuk hava şartlarında motor içinde donarak motor parçalarına zarar vermesini engellemek ve suyun kaynama derecesini yukarı çekmek amacıyla antifriz gibi çözeltiler kullanılır.
- Triger kayışı krank mili kasnağı ile kam mili kasnağı arasında bulunur. Krank milinin dönem hareketi kam miline iletilerek zamanların oluşmasını sağlar.
- Triger kayışının kopması: motor aniden stop edebilir, pistonların supaplara vurmasıyla supap mekanizması parçaları da zarar görebilir.
